भारतीय रेल्वेने हा नियम बदलला, त्यानंतर कमावले हजारो कोटी

नवी दिल्ली । जर तुम्ही देखील अनेकदा ट्रेनने प्रवास करत असाल तर तुम्हाला वेळोवेळी त्याच्या नियमांमध्ये होणार्‍या बदलांची जाणीव असणे आवश्यक आहे. मुलांच्या प्रवासाचे नियम बदलून भारतीय रेल्वेने गेल्या सात वर्षांत 2,800 कोटी रुपये अतिरिक्त कमावले आहेत. एका आरटीआयच्या उत्तरात ही माहिती समोर आली आहे.

माहितीचा अधिकार (आरटीआय) कायद्यांतर्गत सेंटर फॉर रेल्वे इन्फॉर्मेशन सिस्टम्स (CRIS) च्या प्रतिसादातून असे दिसून आले आहे की सुधारित नियमांमुळे रेल्वेला 2022-23 मध्ये 560 कोटी रुपये मिळण्याची अपेक्षा आहे. अशा प्रकारे हे वर्ष सर्वात फायदेशीर ठरले. CRIS, रेल्वे मंत्रालयाच्या अंतर्गत, तिकीट आणि प्रवासी हाताळणी, मालवाहतूक सेवा, रेल्वे वाहतूक नियंत्रण आणि ऑपरेशन्स यासारख्या मुख्य क्षेत्रांमध्ये IT उपाय प्रदान करते.

हा नियम 21 एप्रिल 2016 पासून लागू झाला
रेल्वे मंत्रालयाने 31 मार्च 2016 रोजी जाहीर केले होते की रेल्वे पाच वर्षे ते 12 वर्षे वयोगटातील मुलांसाठी संपूर्ण भाडे आकारेल. लहान मुलांना आरक्षित डब्यात स्वतंत्र बर्थ किंवा सीट आवश्यक असताना हा नियम लागू होईल. हा नियम 21 एप्रिल 2016 पासून लागू करण्यात आला. याआधी रेल्वे 5 ते 12 वर्षे वयोगटातील मुलांना अर्धे भाडे आकारून बर्थ देत असे. दुस-या पर्यायांतर्गत, जरी मुलाने स्वतंत्र बर्थ न घेता त्याच्या पालकासोबत प्रवास केला तरी त्याला निम्मे भाडे द्यावे लागेल.

CRIS ने 2016-17 ते 2022-23 या आर्थिक वर्षातील मुलांच्या दोन श्रेणींसाठी भाडे पर्यायांवर आधारित आकडे दिले आहेत. आकडेवारी दर्शवते की या सात वर्षांत 3.6 कोटींहून अधिक मुलांनी आरक्षित सीट किंवा बर्थचा पर्याय न निवडता अर्धे भाडे देऊन प्रवास केला. दुसरीकडे, 10 कोटींहून अधिक मुलांनी स्वतंत्र बर्थ किंवा सीट निवडली आणि पूर्ण भाडे दिले. आरटीआय अर्जदार चंद्रशेखर गौर म्हणाले, ‘रेल्वेने प्रवास करणाऱ्या एकूण मुलांपैकी सुमारे ७० टक्के मुले पूर्ण भाडे भरून बर्थ किंवा सीट घेण्यास प्राधान्य देतात, असेही या प्रतिसादावरून दिसून येते.’