आपला परिसर, आपलं आरोग्य – चला, किटकजन्य आजारांवर एकत्रित लढा देऊया

आपण सर्वजण एक जिल्हा, एक कुटुंब म्हणून एकत्र आहोत – एरवी आपल्या जळगाव जिल्ह्याला कृषी, उद्योग, शिक्षण आणि सांस्कृतिक प्रगतीने ओळखले जाते. परंतु पावसाळ्याच्या आगमनासोबतच कधीकधी आपल्या परिसरात डासांमुळे पसरणाऱ्या रोगराईचा धोका निर्माण होतो. या संकटाला सामोरे जाण्यासाठी आपण सर्वांनी एकजूट होऊन सकारात्मक पावले उचलायला हवीत.जळगाव जिल्ह्यातील
अमळनेर, एरंडोल, चाळीसगाव, चोपडा, जळगाव, जामनेर, धरणगाव, पाचोरा, पारोळा, बोदवड, भडगाव, भुसावळ, मुक्ताईनगर, रावेर आणि यावल या तालुक्यांतील जनतेने, आपापल्या घराप्रमाणे आपल्या परिसरालाही घरासारखेच मानले पाहिजे. आपले आरोग्य आणि आपल्या कुटुंबाचे आरोग्य हे आपल्या हाती आहे.
पावसाळा म्हणजे हिरवळ, समाधान आणि निसर्गसौंदर्य. पण याच काळात मलेरिया, डेंग्यू, चिकनगुनिया, आणि जपानी मेंदूज्वर (जे.ई.) यांसारख्या आजारांचा धोका मोठ्या प्रमाणात वाढतो. याचे मुख्य कारण म्हणजे आपल्या आजूबाजूला पाण्याची साठवण आणि त्यातून होणारी डासांची वाढ.

या डासांमधील एडिस इजिप्ती हा डास डेंग्यूचा प्रमुख वाहक आहे. हा डास केवळ सकाळी व संध्याकाळी चावतो आणि स्वच्छ पाण्यात अंडी घालतो. म्हणजेच आपल्या अंगणातील कुंड्या, मोकळ्या डब्या, टाक्या, नारळाच्या करवंट्या, फुलदाण्या – हे सगळे ठिकाणं धोकादायक ठरू शकतात.

आपण काय करू शकतो? – प्रतिबंधात्मक उपायांची यादी

1. पाणी साठू देऊ नका – आठवड्यातून एकदा ‘कोरडा दिवस’ पाळा. सर्व पाणी साठवलेली भांडी रिकामी करा व स्वच्छ ठेवा.

2. तेलाचा वापर करा – साचलेल्या पाण्यात केरोसिन किंवा सरस तेलाचे २-४ थेंब टाकावेत.

3. गटार, नाली साफ ठेवा – वाहती ठेवून डासांच्या उत्पत्तीला आळा घाला.

4. फ्रिज, कूलरचे ट्रे नियमित स्वच्छ करा.

5. मच्छरदाणी, डासरोधक मलम, अगरबत्तीचा वापर करा.

6. पूर्ण अंग झाकणारे कपडे परिधान करा, विशेषतः संध्याकाळच्या वेळेस.

7. भंगार व बांधकाम साहित्याची अनावश्यक साठवण टाळा.

स्वच्छ परिसर – आरोग्यदायी जीवनशैलीचा पाया
जळगाव जिल्ह्याच्या प्रत्येक गावात, प्रत्येक वॉर्डात, प्रत्येक शाळा-महाविद्यालयात आणि प्रत्येक घरात एकच संकल्प हवा – “स्वच्छ परिसर, रोगमुक्त जीवन”. आपण जर आज थोडा वेळ काढून आपल्या घराप्रमाणे परिसराचीही जबाबदारी घेतली, तर उद्याचा दिवस अधिक सुरक्षित आणि निरोगी होईल.
जसे आपण आपल्या अंगणात लावलेला वृक्ष जपतो, तसेच आपल्या आजूबाजूच्या स्वच्छतेची देखील काळजी घेतली पाहिजे. हे एकट्या प्रशासनाचे काम नाही, ही तर आपली सामूहिक जबाबदारी आहे.
डासमुक्त परिसर ही फक्त काळजी नाही, ती आपल्या आरोग्याबद्दलची सकारात्मक बांधिलकी आहे.
जिल्हा परिषद आरोग्य विभाग, महानगरपालिका व ग्रामीण रुग्णालयांच्या विविध यंत्रणा त्यांच्या पातळीवर उपाययोजना करत आहेत – आता त्यांना आपलेही सहकार्य मिळेल अशी कृती व्हावी.

चला, आजपासून आपल्या गल्लीत, आपल्या मोहल्ल्यात, आपल्या शाळेत एक जनजागृती मोहीम राबवूया. मुलांपासून वृद्धांपर्यंत सर्वांनी या लढ्यात भाग घ्या.
कधीकधी एक साधा उपाय – उदा. पाणी रिकामं करणं – एखाद्याचे प्राण वाचवू शकतो.

आपण एक पाऊल उचलूया
स्वतःच्या, आपल्या कुटुंबाच्या आणि आपल्या जिल्ह्याच्या आरोग्यासाठी.
“स्वच्छतेच्या सवयी अंगी बाणवून, डासांवर मात करून, रोगराईपासून बचाव करूया” हे आपल्या जळगाव जिल्ह्याचं सामूहिक संकल्पवाक्य बनवूया!

आपल्या प्रत्येक कृतीतून निर्माण होईल आरोग्यदायी भविष्यासाठीचा मार्ग.
चला, हातात हात घालून किटकजन्य आजारांविरुद्ध लढूया – सकारात्मकतेने, सजगतेने आणि एकजुटीने!

संकलन : – जिल्हा माहिती कार्यालय, जळगाव